چهارشنبه ۰۲ خرداد ۰۳ ۱۲:۵۲ ۱۸ بازديد
انواع متنوع کارت گرافیک در بازار موجود است اما از کجا بفهمیم کدام کارت گرافیک بهتر است؟ کدام کارت گرافیک قوی تر است؟ و کدام برای ما مناسب؟ نه تنها انتخاب کارت گرافیک مناسب از بین برندهای مختلف سخت است بلکه برندها هم نسخه‌های مختلفی از هر کارت گرافیک دارند. آشنایی با ویژگی‌های کارت گرافیک و مقایسه و مزایا و معایب انواع آنها باعث می‌شود بتوانید کارت گرافیک بهتری از بین تنوع موجود در بازار انتخاب کنید و بخرید.
در انتخاب کارت گرافیک باید بتوانید اعداد خاصی را بخوانید مثلا بدانید VRAM یا هسته‌های بیشتر لازم دارید یا نه، کولینگ چقدر مهم است و برق مصرفی چقدر است. پاسخ به این سوالات شما را به انتخاب کارت گرافیک قوی و مناسب راهنمایی می‌کند.
اسلات‌های موجود روی کارت گرافیک باید با مانیتورهای شما سازگاری داشته باشد. از نظر ابعاد کارت گرافیک را در نظر بگیرید چون باید قابلیت و سازگاری نصب روی مادربورد را داشته باشد. بررسی کنید که مانیتورتان از Freesync یا G-Sync پشتیبانی می‌کند یا نه.
در خرید کارت گرافیک، قیمت و کارایی مهمترین مواردی است که باید به آن توجه کنید و برای مقایسه قدرت کارت گرافیک ها باید به مشخصات فنی کارت گرافیک ها دقت کنید. مشخصات فنی کارت گرافیک عبارتند از:
هسته‌های پردازشی در CPU و GPU قلب سیستم ها هستند اما کارشان متفاوت است حتی تعدادشان هم فرق دارد. CPU ها هسته‌های قدرتمند دارند و GPU ها صدها و هزاران هسته دارند که موازی کار می‌کنند.
هر چه تعداد هسته‌ها بیشتر باشد بهتر است اما موارد دیگری هم مطرح است مثلا اینکه ممکن است کارت گرافیکی هسته کمتر اما سرعت کلاک بالاتر داشته باشد در نتیجه کارایی بهتری نسبت به کارتی با تعداد هسته بیشتر دارد. بنابراین مقایسه مشخصات فنی کارت گرافیک هنگام خرید مهم است.
هسته‌های Cuda در کارت گرافیک‌های nvidia و هسته های پردازش جریانی در AMD بر اساس معماری کارت گرافیک، طراحی متفاوتی دارند. تعداد هسته‌های کودا در nvidia RTX 3080 برابر با 8704 و در nvidia RTX 3090 برابر با 10496 و در nvidia 2080 Ti برابر با 4300 است. هسته‌های کودا در 2080 Ti نصف RTX 3080 است اما به معنی دو برابری کارایی نیست. این دو از دو نسل مختلف کارت گرافیک انویدیا هستند. در ادامه بیشتر توضیح می‌دهم.
هسته‌های Turing در کارت گرافیک های سری 20 ارایه شده‌اند و هسته‌های Ampere CUDA در کارت گرافیک های سری 30. از نظر تئوری افزایش کارایی زیادی داریم اما چون اساسا هسته‌ها متفاوتند نمی‌توان این دو نسل را با هم مقایسه نمود.
انویدیاهای Volta نسل اولِ هسته‌های تنسور را در کنار هسته‌های کودا دارند اما تورینگ ندارند. انویدیاهای سری RTX هسته‌های کودا و Tensor و RT دارند مثل RTX 2080. کارت گرافیک های انویدیا با معماری Ampere مثل RTX 3090/3080 نسل سوم هسته‌های تنسور دارند که سرعت هوش مصنوعی را نسبت به نسل قبلی اش 20 برابر کرده است.
نتیجه این بحث این است که تعداد هسته‌ها مهم نیست بلکه نسل کارت گرافیک مطرح است. بین سری RTX 20 و RTX 30، سری 30 بهتر است پس اگر بودجه کافی دارید حتما جدیدترین نسل ها را بخرید. معماری به عنوان نکته مهم در انتخاب کارت گرافیک است چرا که معماری جدیدتر با تعداد هسته کمتر در برابر نسل قبل با تعداد هسته بیشتر، برنده است.
عددی که در انتهای gddr می‌بینید بیانگر نسل آن است. gddr3 فقط در دستگاه‌های رده پایین و gddr4 در طراحی‌های سفارشی به کار می‌رود. هم اکنون gddr5 به صورت گسترده در دستگاه‌ها استفاده می‌شود مثل لپ تاپ و اسمارت فوت و کنسول بازی (PS4 و Xbox One X) و … و مزیت آن نسبت به نسل‌های قبلی عبارتند از: کاهش مصرف برق، افزایش پهنای باند حافظه، افزایش سرعت تا 8 گیگابیت بر ثانیه، و داشتن ظرفیت‌های 512 مگابایت و 1 و 2 و 4 و 8 گیگابایت، تولید شده توسط تولیدکنندگان متفاوت مثل میکرون و سامسونگ و Hynix و ELPIDA.
مکانیسم جدیدی که برای کشف و پیدا کردن ارورها و خطاها (errors) در gddr5 تعبیه شده است، سبب افزایش دقت در محاسبات به وسیله شناسایی ارورها و دوباره صادر کردن دستورات برای به دست آوردن اطلاعات صحیح و معتبر شده است و در این زمینه نوعی اعتبار و اطمینان به کاربر می‌دهد که در دیگر GDDR ها در دسترس نیست.
gddr5 سرعت انتقال داده بسیار بالاتری نسبت به تراشه‌های قبلی دارد. فرق گرافیک ddr3 و ddr4 با ddr5 در سرعت انتقال دیتا است که در ddr5 معادل 5 برابر gddr3 و 4 برابر gddr4 است. این تراشه، برای پردازش‌های در جریان (Stream Processing) و هم زمانی (parallel) که در محاسبات پیچیده و پرحجم صورت می‌گیرد نیز می‌تواند مفید باشد.
در کنار تفاوت کارت گرافیک ddr3 با ddr5 شباهت آنها را هم بگوییم: چون کارت گرافیک ddr3 بر مبنای ddr5 ساخته شده، ولتاژ مصرفی یکسانی دارند اما در ddr4 ولتاژ 0.3 کمتر است که مزیت خوبی در لپ تاپ ها محسوب می‌شود.
در ابتدای شروع می‌توان ولتاژ را به عنوان یکی از شاخصه‌های تفاوت بین آنها در نظر گرفت. میزان انرژی مصرفی تراشه‌های حافظه ddr4 برابر با 1.2 ولت می‌باشد که این میزان در تراشه‌های gddr5 با افزایش 0.3 ولتی به 1.5 ولت افزایش پیدا کرده است، بنابراین صرفه‌جویی در مصرف انرژی، به‌خصوص در دستگاه‌های دارای منبع توان محدود همچون لپ‌تاپ به‌وسیله فناوری gddr4 در سطح بالاتری قرار گرفته است. علت اصلی تفاوت بین مقادیر ولتاژی زیرساخت یکسان طراحی و توسعه استاندارد gddr5 بر مبنای فناوری ddr3 با بهبودهایی درزمینهٔ پهنای باند می‌باشد که میزان انرژی مصرفی آن نیز 1.5 ولت است.
نسخه پیشرفته‌تر gddr5 به صورت gddr5x در سال 2016 ارایه شده است. gddr5x در مقایسه با gddr5، پهنای باند بالاتری دارد و در مصارفی مثل سرورهای High Performance و موارد پیشرفته کاربرد دارد. سرعتی که gddr5x ارایه می‌دهد بین 10 تا 14 گیگابیت در ثانیه است و در ظرفیت‌های ۴ و ۶ و ۸ و ۱۶ گیگابایت ارایه می‌شود.
gddr6 نسل بعدی حافظه گرافیکی است و اوایل سال 2019 در محصولات nvidia و AMD ظاهر شد. کاربرد آن در کریپتوگرافی و ماینینگ، بازی‌های High Performance، واقعیت مجازی و هوش مصنوعی است. مایکروسافت از gddr6 در ps5 استفاده کرده است. پهنای باند و سرعت بالاتری دارد: سرعتی که gddr6 ارایه می‌دهد 16 گیگابیت در ثانیه است و در ظرفیت‌های ۸ و ۱۶ گیگابایت ارایه می‌شود.
تفاوت gddr6 و gddr6x در نرخ انتقال دیتا است. سرعت و پهنای باند بالاتر در gddr6x باعث کارایی بسیار بالاتر می‌شود. پهنای باند در gddr6x دو برابر شده ولی مصرف برق فرقی نکرده، با فرکانس پایین‌تر می‌تواند به همان پهنای باند برسد، پس دو مزیت مهم دارد: مصرف برق کمتر و تولید گرمای کمتر.
gddr6x در RTX 3080 باعث شده پهنای باند این کارت، 20 درصد از RTX 2080 و RTX 2080 Tiبیشتر شود اما در AMD Radeon VII حتی با اینکه پهنای باند فوق‌العاده‌ای داریم اما کارایی در بازی نسبت به 3080 کم است.
معایب gddr6x نسبت به gddr6 قیمت بالا و کمیاب بودن است چون فقط میکرون آن را تولید می‌کند پس مدیریت قیمت و عرضه آن به دست خودش است و باعث کمیاب شدن کارت گرافیک هایی که از آن استفاده می‌کنند می‌شود. از طرفی چون اینترفیس حافظه در آن متفاوت است باید کنترلر حافظه جدیدی استفاده شود که انویدیا این کار را انجام داده است. AMD اما نتوانست با فرکانس پایین به پهنای باند مورد نظر برسد پس مجبور شد فرکانس VRAM را افزایش دهد در نتیجه مصرف برق و گرمای بیشتری داشت. AMD برای رقابت با NVIDIA به تحقیق و بررسی روی RDNA3 مشغول است.
در انتخاب کارت گرافیک باید بتوانید اعداد خاصی را بخوانید مثلا بدانید VRAM یا هسته‌های بیشتر لازم دارید یا نه، کولینگ چقدر مهم است و برق مصرفی چقدر است. پاسخ به این سوالات شما را به انتخاب کارت گرافیک قوی و مناسب راهنمایی می‌کند.
اسلات‌های موجود روی کارت گرافیک باید با مانیتورهای شما سازگاری داشته باشد. از نظر ابعاد کارت گرافیک را در نظر بگیرید چون باید قابلیت و سازگاری نصب روی مادربورد را داشته باشد. بررسی کنید که مانیتورتان از Freesync یا G-Sync پشتیبانی می‌کند یا نه.
در خرید کارت گرافیک، قیمت و کارایی مهمترین مواردی است که باید به آن توجه کنید و برای مقایسه قدرت کارت گرافیک ها باید به مشخصات فنی کارت گرافیک ها دقت کنید. مشخصات فنی کارت گرافیک عبارتند از:
هسته‌های پردازشی در CPU و GPU قلب سیستم ها هستند اما کارشان متفاوت است حتی تعدادشان هم فرق دارد. CPU ها هسته‌های قدرتمند دارند و GPU ها صدها و هزاران هسته دارند که موازی کار می‌کنند.
هر چه تعداد هسته‌ها بیشتر باشد بهتر است اما موارد دیگری هم مطرح است مثلا اینکه ممکن است کارت گرافیکی هسته کمتر اما سرعت کلاک بالاتر داشته باشد در نتیجه کارایی بهتری نسبت به کارتی با تعداد هسته بیشتر دارد. بنابراین مقایسه مشخصات فنی کارت گرافیک هنگام خرید مهم است.
هسته‌های Cuda در کارت گرافیک‌های nvidia و هسته های پردازش جریانی در AMD بر اساس معماری کارت گرافیک، طراحی متفاوتی دارند. تعداد هسته‌های کودا در nvidia RTX 3080 برابر با 8704 و در nvidia RTX 3090 برابر با 10496 و در nvidia 2080 Ti برابر با 4300 است. هسته‌های کودا در 2080 Ti نصف RTX 3080 است اما به معنی دو برابری کارایی نیست. این دو از دو نسل مختلف کارت گرافیک انویدیا هستند. در ادامه بیشتر توضیح می‌دهم.
هسته‌های Turing در کارت گرافیک های سری 20 ارایه شده‌اند و هسته‌های Ampere CUDA در کارت گرافیک های سری 30. از نظر تئوری افزایش کارایی زیادی داریم اما چون اساسا هسته‌ها متفاوتند نمی‌توان این دو نسل را با هم مقایسه نمود.
انویدیاهای Volta نسل اولِ هسته‌های تنسور را در کنار هسته‌های کودا دارند اما تورینگ ندارند. انویدیاهای سری RTX هسته‌های کودا و Tensor و RT دارند مثل RTX 2080. کارت گرافیک های انویدیا با معماری Ampere مثل RTX 3090/3080 نسل سوم هسته‌های تنسور دارند که سرعت هوش مصنوعی را نسبت به نسل قبلی اش 20 برابر کرده است.
نتیجه این بحث این است که تعداد هسته‌ها مهم نیست بلکه نسل کارت گرافیک مطرح است. بین سری RTX 20 و RTX 30، سری 30 بهتر است پس اگر بودجه کافی دارید حتما جدیدترین نسل ها را بخرید. معماری به عنوان نکته مهم در انتخاب کارت گرافیک است چرا که معماری جدیدتر با تعداد هسته کمتر در برابر نسل قبل با تعداد هسته بیشتر، برنده است.
عددی که در انتهای gddr می‌بینید بیانگر نسل آن است. gddr3 فقط در دستگاه‌های رده پایین و gddr4 در طراحی‌های سفارشی به کار می‌رود. هم اکنون gddr5 به صورت گسترده در دستگاه‌ها استفاده می‌شود مثل لپ تاپ و اسمارت فوت و کنسول بازی (PS4 و Xbox One X) و … و مزیت آن نسبت به نسل‌های قبلی عبارتند از: کاهش مصرف برق، افزایش پهنای باند حافظه، افزایش سرعت تا 8 گیگابیت بر ثانیه، و داشتن ظرفیت‌های 512 مگابایت و 1 و 2 و 4 و 8 گیگابایت، تولید شده توسط تولیدکنندگان متفاوت مثل میکرون و سامسونگ و Hynix و ELPIDA.
مکانیسم جدیدی که برای کشف و پیدا کردن ارورها و خطاها (errors) در gddr5 تعبیه شده است، سبب افزایش دقت در محاسبات به وسیله شناسایی ارورها و دوباره صادر کردن دستورات برای به دست آوردن اطلاعات صحیح و معتبر شده است و در این زمینه نوعی اعتبار و اطمینان به کاربر می‌دهد که در دیگر GDDR ها در دسترس نیست.
gddr5 سرعت انتقال داده بسیار بالاتری نسبت به تراشه‌های قبلی دارد. فرق گرافیک ddr3 و ddr4 با ddr5 در سرعت انتقال دیتا است که در ddr5 معادل 5 برابر gddr3 و 4 برابر gddr4 است. این تراشه، برای پردازش‌های در جریان (Stream Processing) و هم زمانی (parallel) که در محاسبات پیچیده و پرحجم صورت می‌گیرد نیز می‌تواند مفید باشد.
در کنار تفاوت کارت گرافیک ddr3 با ddr5 شباهت آنها را هم بگوییم: چون کارت گرافیک ddr3 بر مبنای ddr5 ساخته شده، ولتاژ مصرفی یکسانی دارند اما در ddr4 ولتاژ 0.3 کمتر است که مزیت خوبی در لپ تاپ ها محسوب می‌شود.
در ابتدای شروع می‌توان ولتاژ را به عنوان یکی از شاخصه‌های تفاوت بین آنها در نظر گرفت. میزان انرژی مصرفی تراشه‌های حافظه ddr4 برابر با 1.2 ولت می‌باشد که این میزان در تراشه‌های gddr5 با افزایش 0.3 ولتی به 1.5 ولت افزایش پیدا کرده است، بنابراین صرفه‌جویی در مصرف انرژی، به‌خصوص در دستگاه‌های دارای منبع توان محدود همچون لپ‌تاپ به‌وسیله فناوری gddr4 در سطح بالاتری قرار گرفته است. علت اصلی تفاوت بین مقادیر ولتاژی زیرساخت یکسان طراحی و توسعه استاندارد gddr5 بر مبنای فناوری ddr3 با بهبودهایی درزمینهٔ پهنای باند می‌باشد که میزان انرژی مصرفی آن نیز 1.5 ولت است.
نسخه پیشرفته‌تر gddr5 به صورت gddr5x در سال 2016 ارایه شده است. gddr5x در مقایسه با gddr5، پهنای باند بالاتری دارد و در مصارفی مثل سرورهای High Performance و موارد پیشرفته کاربرد دارد. سرعتی که gddr5x ارایه می‌دهد بین 10 تا 14 گیگابیت در ثانیه است و در ظرفیت‌های ۴ و ۶ و ۸ و ۱۶ گیگابایت ارایه می‌شود.
gddr6 نسل بعدی حافظه گرافیکی است و اوایل سال 2019 در محصولات nvidia و AMD ظاهر شد. کاربرد آن در کریپتوگرافی و ماینینگ، بازی‌های High Performance، واقعیت مجازی و هوش مصنوعی است. مایکروسافت از gddr6 در ps5 استفاده کرده است. پهنای باند و سرعت بالاتری دارد: سرعتی که gddr6 ارایه می‌دهد 16 گیگابیت در ثانیه است و در ظرفیت‌های ۸ و ۱۶ گیگابایت ارایه می‌شود.
تفاوت gddr6 و gddr6x در نرخ انتقال دیتا است. سرعت و پهنای باند بالاتر در gddr6x باعث کارایی بسیار بالاتر می‌شود. پهنای باند در gddr6x دو برابر شده ولی مصرف برق فرقی نکرده، با فرکانس پایین‌تر می‌تواند به همان پهنای باند برسد، پس دو مزیت مهم دارد: مصرف برق کمتر و تولید گرمای کمتر.
gddr6x در RTX 3080 باعث شده پهنای باند این کارت، 20 درصد از RTX 2080 و RTX 2080 Tiبیشتر شود اما در AMD Radeon VII حتی با اینکه پهنای باند فوق‌العاده‌ای داریم اما کارایی در بازی نسبت به 3080 کم است.
معایب gddr6x نسبت به gddr6 قیمت بالا و کمیاب بودن است چون فقط میکرون آن را تولید می‌کند پس مدیریت قیمت و عرضه آن به دست خودش است و باعث کمیاب شدن کارت گرافیک هایی که از آن استفاده می‌کنند می‌شود. از طرفی چون اینترفیس حافظه در آن متفاوت است باید کنترلر حافظه جدیدی استفاده شود که انویدیا این کار را انجام داده است. AMD اما نتوانست با فرکانس پایین به پهنای باند مورد نظر برسد پس مجبور شد فرکانس VRAM را افزایش دهد در نتیجه مصرف برق و گرمای بیشتری داشت. AMD برای رقابت با NVIDIA به تحقیق و بررسی روی RDNA3 مشغول است.
- ۰ ۰
- ۰ نظر